* Ne İşe Yarar? Aracın virajı sağlam ve kontrollü bir şekilde dönebilmesi için, iki tahrik tekerleğinin (çekişin olduğu tekerlekler) farklı hızlarda dönmesini sağlayan dişli sistemidir.
* Neden Gereklidir? Bir virajda, dıştaki tekerlek içteki tekerlekten daha uzun bir mesafe kat eder. Eğer her iki tekerlek de aynı hızla dönmeye zorlanırsa, tekerleklerden biri yerle sürtünür, lastikler aşınır ve araç viraja zor girer. Diferansiyel, bu sorunu çözer.
* Çalışma Prensibi: Motordan gelen gücü alır, bir dişli seti (genellikle planetary dişliler) vasıtasıyla iki çıkışa böler ve bu çıkışların birbirinden bağımsız olarak farklı hızlarda dönmesine izin verir.
* Nerede Bulunur? Önden, arkadan veya dört tekerlekten çekişli (4x4) araçlarda, çekişin uygulandığı aksın ortasında bulunur.
Diferansiyel Türleri
Temel görevi aynı olsa da, farklı ihtiyaçlar için geliştirilmiş diferansiyel türleri vardır:
Açık Diferansiyel
En yaygın ve temel türdür.
Avantajı: Viraj performansı çok iyidir.
Dezavantajı: Buz, çamur gibi kaygan zeminlerde, gücü dönmeyen (patinaj yapan) tekerleğe gönderdiği için aracı sıkıştırabilir.
**Kilitli Diferansiyel (Kilitli Dif.)
Özellikle zorlu arazi koşulları için tasarlanmıştır.
Avantajı: Sürücü tarafından kilitlendiğinde, her iki tekerleğe de eşit güç verir. Bir tekerlek kayma yapsa bile diğeri aracı ileri taşır.
Dezavantajı: Asfalt yolda kullanılmaz, virajda zorluk yaratır ve mekanizmaya zarar verebilir.
**Sınırlı Kaymalı Diferansiyel (LSD)
"Açık" ve "Kilitli" diferansiyelin avantajlarını birleştirmek için tasarlanmıştır.
Avantajı: Normal koşullarda açık diferansiyel gibi çalışır. Ancak bir tekerlek kaymaya başladığında, gücü diğer tekerleğe yönlendirerek patinajı sınırlandırır. Performans ve spor otomobillerde yaygındır.
Özetle:
Diferansiyel, aracınızın virajları rahatça dönebilmesinin, lastiklerinizin ömrünün ve sürüş konforunuzun arkasındaki gizli kahramandır.